Wielkopolska to drugie co do wielkości województwo w Polsce, a będący siedzibą lokalnych władz Poznań słynie z koziołków i rogali świętomarcińskich. Województwo wielkopolskie to jednak dużo więcej niż stereotypowe skojarzenia. To stąd wywodzi się ród Piastów, to tu znajduje się pierwsza (umowna) stolica Polski – Gniezno. Wielkopolska kusi turystów różnorodnością – zabytkową architekturą, dobrze zachowanymi i odrestaurowanymi pałacami, wieloma szlakami do wędrówek oraz licznymi ciekawostkami historycznymi z różnych okresów. Zwiedzanie Wielkopolski to doskonały pomysł na urlop, nie tylko dla seniora.
1. Poznań
Stolica województwa wielkopolskiego jest bez wątpienia jednym z najpiękniejszych polskich miast, oprócz tego posiada bogatą historię i ciekawe tradycje. To miasto uniwersyteckie, a także siedziba największego centrum targowego we wschodniej Europie oraz wielu kluczowych dla gospodarki kraju firm. Swoje pierwsze kroki po przybyciu do miasta seniorzy najczęściej kierują na Stary Rynek. Panuje tu niezwykła atmosfera, na każdym rogu można spotkać ulicznych muzyków lub mimów i natknąć się na stragany z pamiątkami. W południe warto zatrzymać się na chwilę pod Ratuszem, aby zobaczyć słynne koziołki i skosztować tradycyjnego rogala z pysznym nadzieniem z białego maku w jednej z licznych kawiarni. Jeśli chodzi o doznania kulinarne to warto jeszcze spróbować słynnych pyr z gzikiem, czyli pieczonych ziemniaków okraszonych twarożkiem ze szczypiorkiem. Co ciekawe, poznańska Pyra doczekała się nawet swojego pomnika, mieści się on na Placu Jana Pawła II. Amatorom sztuki sakralnej polecamy zwiedzenie Fary Poznańskiej – jest to doskonale utrzymana, pełna przepychu świątynia w stylu barokowym. Seniorów mogą zainteresować także koncerty organowe, które w sezonie wakacyjnym odbywają się tu cyklicznie. Godny zobaczenia jest Pałac Cesarski z początku XX w., wzniesiony dla Wilhelma II, a który podczas II wojny światowej służył Hitlerowi za rezydencję. Seniorzy interesujący się historią będą usatysfakcjonowani wizytą w Parku Cytadela położonym na wzgórzu, na którym znajdował się niegdyś Fort Winiary. Dziś w tym miejscu możemy zapoznać się z ekspozycjami Muzeum Uzbrojenia i Muzeum Armii „Poznań”, odwiedzić groby poległych żołnierzy, przyjrzeć się pozostałościom fortyfikacji i przespacerować się wśród zieleni. Świetnym miejscem do spacerów jest także Jezioro Maltańskie – sztuczny zbiornik wodny, wokół którego w sezonie kursuje słynna Kolejka Parkowa Maltanka. Zbiornik Maltański to ulubione miejsce rekreacji Poznaniaków, a pośród licznych atrakcji należy wymienić zoo, fontannę czy Kopiec Wolności. Znajdują się tu także Termy Maltańskie – duży, nowoczesny park wodny ze zjeżdżalniami, basenem solankowym i strefą saun. Będąc w Poznaniu, warto zobaczyć Ostrów Tumski oraz Zamek Królewski, w którym mieści się muzeum. Poznańska Palmiarnia, w której możemy podziwiać aż 1100 gatunków roślin, będzie idealnym miejscem dla seniora, by odetchnąć po trudach zwiedzania tego niezwykłego miasta.
2. Gniezno
Gniezno kojarzy się nam przede wszystkim z katedrą, w której koronowano pierwszych królów i gdzie spoczywa główny patron Polski – św. Wojciech. Gmach świątyni ulokowany na Wzgórzu Lecha faktycznie robi ogromne wrażenie. Jego historia była niezwykle burzliwa – kościół był wielokrotnie przebudowywany, podczas wojny Niemcy urządzili w nim salę koncertową, a następnie został ostrzelany przez czerwonoarmistów. Odbudowę rozpoczęto w latach 50. Do największych skarbów katedry zaliczane są słynne Drzwi Gnieźnieńskie i Dzwon Święty Wojciech. W podziemiach świątyni spoczywają szczątki Ignacego Krasickiego sprowadzone z Berlina za sprawą Jana Ursyna Niemcewicza. Wśród seniorów odwiedzających Gniezno dużą popularnością cieszy się Muzeum Początków Państwa Polskiego, w którym możemy podziwiać ekspozycje poświęcone Piastom, gnieźnieńskiej ceramice czy sztuce romańskiej w Polsce. Przyjemnym i pożytecznym będzie też spacer Traktem Królewskim, podczas którego miniemy pomniki królów, interesujące makiety i tablice pamiątkowe, a także charakterystyczne figurki królików, które symbolizują ważne wydarzenia i ludzi związanych z miastem. Warta odwiedzenia jest również Parowozownia, w której pasjonaci ze stowarzyszenia zgromadzili ciekawe zabytki techniki kolejowej. Przez Gniezno przebiegają malownicze szlaki rowerowe oraz piesze, z których warto skorzystać podczas wizyty w tym mieście.
3. Zamek w Gołuchowie
Niezwykle ciekawym zabytkiem architektury na terenie województwa wielkopolskiego jest Zamek w Gołuchowie. Wzniesiono go w XVI w. jako wczesnorenesansową budowlę obronną. Gmach uległ gruntownej przebudowie w II połowie XIX w., chociaż zmiany były dokonywane już wcześniej – na początku XVI w. zamek połączono skrzydłami z dobudowaną częścią mieszkalną. Budynek przechodził w ręce kolejnych właścicieli, a największych zmian dokonała w nim Izabella z Czartoryskich Działyńska. Za jej czasów w komnatach zamontowano sprowadzone z Europy kominki, obramowania okienne oraz mozaiki. Obiekt został udostępniony do zwiedzania wraz z imponującym parkiem-arboretum, w którym możemy podziwiać egzotyczne drzewa. W zamkowym muzeum zobaczymy wiele dzieł sztuki zgromadzonych przez fundatorkę, m.in. słynną „Ostatnią wieczerzę” Fransa Florisa. Niestety wiele eksponatów zaginęło podczas II wojny światowej, ale kolekcja muzeum jest sukcesywnie uzupełniania. Od maja 2022 r. muzeum w zamku jest czasowo zamknięte z powodu prac konserwatorskich, można jednak zwiedzać przepiękny park.
4. Kórnik
Kórnik to niewielka miejscowość, lecz bardzo atrakcyjna pod względem turystycznym. Na stosunkowo niewielkiej powierzchni znajdziemy wiele ciekawych zabytków, wśród których na specjalne uznanie zasługuje Zamek w Kórniku. Ta średniowieczna budowla obronna otoczona fosą w wyniku kolejnych przebudów uzyskała barokowy, a następnie neogotycki charakter. W salonie zamku możemy obejrzeć fortepian, na którym grywał sam Fryderyk Chopin. Dziś zamek dysponuje bogatymi zbiorami muzealnymi, a seniorzy z przyjemnością korzystają z uroków otaczającego go parku, w którym według legendy miała przechadzać się Biała Dama. Warto także zobaczyć rynek z XVII- i XIX-wiecznymi kamienicami oraz budynkiem starej poczty, neobarokowy Ratusz odbudowany po całkowitym spaleniu w 1909 r., a także kościół pw. Wszystkich Świętych. W podziemiach świątyni znajdują się krypty Działdyńskich i Zamoyskich. Ciekawostką jest, że w jednym z zabudowań Prowentu (leżącego nad Jeziorem Kórnickim kompleksu folwarcznego) urodziła się noblistka Wisława Szymborska, co upamiętniono specjalną tablicą.
5. Pałac Myśliwski w Antoninie
Jedną z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych w kraju budowli drewnianych jest bez wątpienia Pałac Myśliwski w Antoninie. Otacza go rozległy park w stylu angielskim. Na małej wyspie, na stawie pod nagrobkiem z białego marmuru spoczywają dwie córki Antoniego Radziwiłła. Drewniana elewacja pałacu pomalowana jest na specyficzny kolor żółci cesarskiej. Wnętrze jest bogato przyozdobione trofeami myśliwskimi. Co charakterystyczne dla zabytków Wielkopolski, w historii pałacu w Antoninie przewija się postać Fryderyka Chopina (Radziwiłł gościł kompozytora dwukrotnie, o czym świadczy tablica pamiątkowa oraz pomnik), a także Adolfa Hitlera (przez 5 lat był formalnym właścicielem budynku). Zwiedzający okolice seniorzy mogą zarezerwować nocleg w mieszczącym się tu obecnie hotelu lub wypić kawę w pałacowej kawiarni.
6. Sanktuarium w Licheniu Starym
Turystyka sakralna cieszy się w Polsce dużym powodzeniem, zwłaszcza wśród seniorów. Nic więc dziwnego, że Sanktuarium w Licheniu jest celem tak licznych pielgrzymek. Jest to tym bardziej zrozumiałe, że Licheń związany jest z objawieniami maryjnymi i znajduje się tu cudowny obraz Matki Boskiej Licheńskiej. Pielgrzymi obowiązkowo odwiedzają Kalwarię, 25-metrowe wzniesienie zbudowane z głazów narzutowych, z kaplicami i rzeźbami upamiętniającymi drogę krzyżową Jezusa. Głównym kościołem w Sanktuarium (i największym w Polsce) jest Bazylika Najświętszej Maryi Panny Licheńskiej wzniesiona dla upamiętnienia objawień. W bazylice znajduje się Muzeum im. Ks. Józefa Jarzębowskiego z sześcioma ekspozycjami stałymi, a także dzieła sztuki sakralnej oraz cenne rękopisy wybitnych pisarzy. Szukający duchowych przeżyć seniorzy powinni się wybrać na spacer po Lesie Grąblińskim – miejscu objawień.
7. Wielkopolski Park Etnograficzny
Istotnym punktem na Szlaku Piastowskim jest znajdujący się w Dziekanowicach Wielkopolski Park Etnograficzny. Pokaźny teren 21 ha nad jeziorem Lednica to duży skansen, w którym zgromadzono około 60 obiektów architektonicznych przewiezionych z różnych zakątków regionu. Z budynków skomponowano całe zagrody, starając się jak najwierniej odtworzyć typowy dla Wielkopolski styl zabudowy. W muzeum możemy zobaczyć budynki mieszkalne i gospodarcze, a także karczmę, kuźnię, kościół, dwór, młyn wodny i wiatraki. Pomiędzy zabudowaniami znajdują się pola, ogródki, sady i ule, a nawet zagrody ze zwierzętami, które doskonale oddają klimat wielkopolskiej wsi i dodają miejscu niezwykłego uroku. Budynki wyposażone są w przedmioty codziennego użytku, meble, naczynia, narzędzia i maszyny rolnicze oraz odzież typową dla mieszkańców regionu z XVIII i XIX w. Pobyt w Parku Etnograficznym to połączenie przyjemnego spaceru w pięknych okolicznościach z edukacją. W sezonie mamy szansę trafić na odbywające się tu cyklicznie imprezy takie jak dożynki czy topienie Marzanny.
8. Kopalnia soli w Kłodawie
Kopalnia w Kłodawie jest największą w Polsce czynną kopalnią soli. Wydobycie rozpoczęto w 1956 r. i według badań zasobów wystarczy jeszcze na kilkadziesiąt lat pracy kopalni. Oprócz głównej działalności kopalnia prowadzi muzeum, które dla seniorów jest stałym punktem w planie zwiedzania regionu. O kłodawskiej soli można opowiedzieć mnóstwo ciekawostek, m.in. taką, że jej najstarsze pokłady liczą sobie 250 milionów lat! Kłodawa jest też jedynym miejsce w całej Europie, gdzie wydobywa się sól różową. Kolejny ciekawy fakt – udostępniona do zwiedzania podziemna trasa jest najgłębszą tego typu trasą na świecie – schodzimy na głębokość aż 600 m! Najstarsza część kopalni uzyskała status zabytku. W jednej z grot solnych mieści się kaplica z figurą świętej Kingi – patronki górników solnych. Na ścianie kaplicy wisi tablica upamiętniająca nazwiska 20 tragicznie zmarłych pod ziemią górników. Turyści zjeżdżają 600 m w głąb ziemi specjalną klatką z prędkością 6 m/s, w związku z czym seniorzy zwiedzający kopalnię powinni się upewnić, czy ich stan zdrowia pozwala na bezpieczne skorzystanie z tej atrakcji. Należy także mieć na uwadze to, że ze względu na specyfikę obiektu nie jest on dostępny dla osób niepełnosprawnych. W kopalni panuje niepowtarzalny aromat soli i utrzymuje się przyjemna temperatura powyżej 20 stopni Celsjusza. Zwiedzanie możliwe jest wyłącznie z przewodnikiem i po założeniu kasku ochronnego zapewnionego przez organizatora.
9. Jezioro Łoniewskie w Osiecznej
Na obrzeżach miasteczka Osieczna leży malownicze Jezioro Łoniewskie zwane też Osieckim. Zbiornik wodny cieszy się olbrzymim powodzeniem wśród wędkujących seniorów – jest bogato zarybiony, a przeważającymi gatunkami są sandacz, leszcz, węgorz, karaś, płoć, karp oraz lin. Zbiornik jest doskonały dla początkujących wędkarzy, podobno trudno jest tu nie złowić ryby. Jezioro posiada także ładną piaszczystą plażę, na której latem gromadzą się turyści oraz lokalni mieszkańcy. Nieopodal głównego kąpieliska jest podświetlana różnymi kolorami fontanna. Tu swój początek ma urokliwy szlak kajakowy prowadzący do Czempinia. Jezioro posiada bujną florę, możemy zaobserwować trzcinę oraz pałkę wodną i nazywane nenufarem lub lilią wodną – grzybienie białe. Spędzając czas nad jeziorem, będziemy mieć szansę na spotkanie z przedstawicielem równie bogatej flory. Możemy wypożyczyć łódkę lub rowerki wodne, by z tafli jeziora podziwiać otoczony starym parkiem gmach Zamku w Osiecznej (dziś w zamku mieści się Centrum Rehabilitacji). W okolicy znajdują się spore pokłady borowiny, co przyczyniło się do powstania licznych ośrodków uzdrowiskowych, oferujących seniorom kurację borowinową.
10. Szlak Kościołów Drewnianych wokół Puszczy Zielonka
Park krajobrazowy o nazwie Puszcza Zielonka utworzono w 1993 r. Teren leśny stanowi aż 80 proc. powierzchni parku, są także rzeki i kilka niewielkich jezior. Oprócz niewątpliwych walorów przyrodniczych puszczy dodatkową atrakcję dla seniorów stanowi przebiegający wokół niej Szlak Kościołów Drewnianych, otwarty dla turystów w 2008 r. Specjalnie oznakowana trasa obejmuje 12 drewnianych obiektów architektury sakralnej w 6. sąsiadujących ze sobą gminach. Szlak powstał z myślą o zmotoryzowanych turystach i z uwzględnieniem istniejących już dróg, a jego długość wynosi ok. 80 km. Najstarszy kościół wybudowany został w XVI w., najmłodszy zaś pochodzi z początku wieku XIX. Oprócz różnorodnych drewnianych konstrukcji możemy podziwiać także wnętrza świątyń wyposażone w pięknie zdobione ołtarze, ambony, witraże, chrzcielnice oraz obrazy i figurki. Przy niektórych kościołach znajdują się stare cmentarze lub wbudowane krypty. Każda z drewnianych świątyń ma swoją historię, z którą warto się zapoznać. Atutem trasy jest bliskość Puszczy Zielonki i jej otuliny. Aktywny senior może połączyć zwiedzanie kościołów z rekreacją na terenach leśnych, na przykład z jazdą na rowerze.